Aileye yeni bir bebeğin katılması heyecan vericidir, ancak beraberinde epey bir iş de getirir. Ve aileye yeni katılan, bir çift bebek (yani “ikizler”) olduğunda ebeveynlerin işi gerçekten çok zorlaşır.
Birçok hayvan türü için aynı anda birden fazla yavru vermek normaldir. Örneğin bir domuz, tek seferde 11 ve hatta daha fazla yavru doğurabilir! Mississippi Eyalet Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi’nden uzmanlar, yıllar boyunca pek çok yavru köpek ve kedinin doğumunda görev aldıklarını ve insan harici hayvanların annelerinin neredeyse her zaman birden çok yavruya doğum yaptıklarını söylüyorlar.
Tüm Reklamları Kapat
Peki aynı doğum gününü paylaşan tüm bu hayvan kardeşler ikiz mi?
İkizler, Bir Elmanın İki Yarısıdır!
İkizler, aynı gebelikten doğan iki yavru olarak tanımlanır.
Tüm Reklamları Kapat
Tek yumurta ikizi olabilirler, yani tek bir sperm tek bir yumurtayı döllemiş ve bu yumurta iki ayrı hücreye bölünerek iki özdeş bebeğe dönüşmüştür. Aynı DNA’yı paylaşırlar ve bu yüzden iki ikiz, temeldebirbirinden ayırt edilemez.
İkizler çift yumurta ikizi de olabilir. Bu, iki ayrı yumurta aynı anda döllendiğinde ortaya çıkan sonuçtur. Her ikiz, anne ve babadan gelen kendi gen setine sahiptir. Biri erkek diğeri dişi olabilir. Çift yumurta ikizleri temelde herhangi bir kardeş grubu kadar benzerdir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde, insan gebeliklerinin yaklaşık %3’ünde ikiz bebekler dünyaya gelmektedir. Bunların çoğu çift yumurta ikizidir: Yaklaşık olarak her üç ikiz çiftinden biri tek yumurta ikizidir.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak… Daha fazla göster
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı’na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı’nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı’ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı’nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Bir Anneden Birden Fazla Bebek
Her hayvan türünün, kendine has bir “doğum başına standart yavru sayısı” vardır. İnsanlar, özellikle evcil hayvan ya da çiftlik hayvanı olarak beslenen ehli türler hakkında bilgi sahibi olma eğilimindedir.
Safkan köpekler arasında 10.000’den fazla yavrunun büyüklüğünü araştıran bir çalışma, ortalama yavru sayısının köpek cinsinin büyüklüğüne göre değiştiğini ortaya koymuştur.[1] Genellikle 4,5 kilogramdan daha hafif olan chihuahua ve toy poodle gibi minyatür cins köpekler, yavru başına ortalama 3,5 yavru doğurmuştur. Mastiff ve Danua gibi tipik olarak 45 kilogramın üzerinde olan dev cins köpeklerde ise yavru başına ortalama yedi yavru düşmektedir.
Örneğin bir köpek yavrusu yalnızca iki yavrudan oluştuğunda, insanlar bu iki yavruyu ikiz olarak tanımlama eğilimindedir. İkizler, keçilerde en yaygın gebelik sonucudur, ancak anne keçiler tek bir oğlak ya da ikiden daha fazla sayıda yavru da doğurabilir.[2] Koyunlar da sıklıkla ikiz doğurur, ancak tek doğan kuzular daha yaygındır.[3]
Atlar 11 ila 12 ay, inekler ise 9 ila 10 ay hamile kaldıkları için genellikle tek bir tay ya da buzağı doğururlar, ancak ikiz yavrular da olabilir. Veteriner hekimler ve çiftlik sahipleri, uzun zamandır süt ve besi sığırlarında ikiz gebeliği teşvik etmenin mali açıdan faydalı olacağına inanmaktadır. Temel olarak çiftçi, bir gebelik fiyatına iki buzağı elde edecektir.
Ancak sığırlarda ikizlik, inek için doğum komplikasyonlarına ve hayatta kalma oranları düşük olan cılız buzağılara neden olabilir.[4] Atlarda ikiz gebelikler de benzer riskler taşır ve kısraklara zarar verebilecek gebelik komplikasyonlarına ve zayıf tayların doğumuna yol açma eğilimindedir.[5]
Tüm Reklamları Kapat
DNA, İkiz Türünü Belirliyor!
Anlayacağınız, pek çok hayvan ikiz doğurabilir. Daha karmaşık bir soru ise birlikte doğan iki hayvan bebeğinin tek yumurta ikizi mi yoksa çift yumurta ikizi mi olduğudur.
Dişi köpekler ve kediler aynı anda birden fazla yumurta yumurtlar.[6] Her bir yumurtanın bir erkekten gelen farklı spermatazoa tarafından döllenmesi birden fazla embriyo üretir. Bu süreç, birbirlerine çok benzeseler de tek yumurta ikizi değil çift yumurta ikizi olan yavru köpek veya kedi yavruları ile sonuçlanır.
Biyologlar çoğu hayvanda tek yumurta ikizlerinin çok nadir görüldüğüne düşünmektedir. İşin zor kısmı, birçok hayvan kardeşinin birbirine çok ama çok benzemesi ve araştırmacıların iki hayvanın aslında tüm genlerini paylaşıp paylaşmadığını doğrulamak için DNA testi yapmaları gerekmesidir. Tek yumurta ikizi köpeklerle ilgili belgelenmiş sadece bir rapor DNA testi ile doğrulanmıştır.[7] Ancak döllenmiş hayvan yumurtalarının ne sıklıkla bölünerek tek yumurta ikizi hayvan bebeklerine dönüştüğünü kimse kesin olarak bilmemektedir.
Ve üreme, farklı hayvanlarda farklı işleyebilmektedir: Örneğin, dokuz bantlı armadillolar normalde tek yumurta dördüzleri doğurur.[8] Bir anne armadillo yumurtasını bıraktıktan ve yumurta döllendikten sonra, yumurta dört ayrı özdeş hücreye bölünerek özdeş yavrulara dönüşür. Akrabası olan yedi bantlı armadillo, bir seferde yedi ila dokuz özdeş yavru doğurabilir.[9]
Sonuç
Diğer türlerdeki ikizler söz konusu olduğunda, bilim insanlarının hala emin olmadığı çok şey var. Hayvanlarda DNA testi yaygın olarak yapılmadığından, tek yumurta ikizlerinin ne sıklıkla doğduğunu kimse bilmiyor. Kimsenin haberi olmadan bazı türlerde tek yumurta ikizlerinin doğmuş olması mümkündür; hatta neredeyse kesindir.
